Deze vraag kreeg ik laatst: ‘wat is beter voor kinderen, scheiden of bij elkaar blijven?’ Een lastige vraag als je daar mee worstelt. Want het hangt van veel factoren af. Natuurlijk wil je je kind leed besparen. Tegelijkertijd zal ieder kind vroeg of laat moeilijke gebeurtenissen meemaken. Hoe dit hun leven kleurt, is vooraf niet te voorspellen. Hoe dan ook is het nemen van de beslissing om te scheiden als je kinderen hebt super pijnlijk en ingewikkeld. Ik ben nog nooit ouders tegengekomen die hier makkelijk over denken. Iedere ouder wil dit z’n kind besparen. In dit artikel wil ik je meenemen door een aantal afwegingen.
Sommige ouders kiezen er bewust voor om voor de kinderen bij elkaar te blijven ook al is hun relatie slecht. Ze gunnen hun kinderen een stabiele thuisbasis en zijn bezorgd dat een scheiding teveel impact heeft. Dit is een overtuiging die je kan helpen om het vol te houden samen. Of misschien helpt het je om samen voor je relatie te knokken.
Wanneer is het zinvol voor de kinderen bij elkaar te blijven?
Naar mijn mening kan dit alleen als je in staat bent om je eigen wensen en belangen aan de kant te zetten. Eigenlijk zeg je: de relatie met mijn partner is klaar, maar we zitten samen de rit uit. Vervolgvraag is dan: Hoe lang wil je dat doen? Voor altijd? Of tot de kinderen uit huis zijn? Heb je helder hoe je samen overeind blijf zonder al te veel gedoe? Leef je als broer en zus samen? Of verwacht en hoop je nog verbetering in je relatie? Dit zijn onderwerpen die je samen echt helder moet hebben.
Zolang er strijd of een ronduit negatieve sfeer tussen jou en je partner hangt, zullen kinderen dit merken. Als het niet lukt om hierin verbetering aan te brengen (eventueel met professionele hulp) en de liefde is op, dan wordt scheiden een serieuze overweging.
Wel scheiden
Als één van jullie of jullie samen besluiten de scheiding door te zetten, moet je komen tot een gezamenlijk verhaal voor je kinderen. Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen een eerlijk verhaal over het einde van jullie relatie, zonder dat ze alle details hoeven te weten. Geef zoveel mogelijk duidelijkheid over wat je al weet over wat er voor ze gaat veranderen én wat er hetzelfde blijft. De dingen die je nog niet weet, kun je benoemen.
Belangrijk is hierbij dat je uitstraalt dat dit iets is wat papa en mama samen gaan oplossen. Hoe ingewikkeld dat ook is. Het allerbelangrijkste is dat een kind ‘kind’ kan blijven. Zich onbelemmerd kan bezig houden met eigen ‘ontwikkelingstaken’. Dat klinkt wel erg pedagogisch verantwoord en hoogdravend, maar ik bedoel hiermee dat een kind alle ruimte nodig heeft om lekker te spelen, te leren, om op alle vlakken te kunnen groeien. Zowel als je gaat scheiden als wanneer je samenblijft is dat het belangrijkste criterium.
Spijt dat je gescheiden bent
Uit onderzoek blijkt dat stellen met een matige relatie in 60% van de gevallen spijt krijgen van hun scheiding. Bij een scheiding verlies je veel. Niet alleen je partner en je gezin zoals het was, maar ook een deel van je identiteit. Je was partner van…nu niet meer. Je netwerk veranderd. Je beeld van de toekomst ziet er anders uit. Je bent niet meer iedere dag bij je kinderen.
Het opbouwen van een nieuw leven, de inkomensachteruitgang, er alleen voor staan op je eigen zorgdagen draagt bij aan een verminderd geluksgevoel. Ook als er een nieuwe partner in je leven is, loopt dit door eigen voorgeschiedenissen vaak minder soepel dan je denkt. De hoge verwachtingen van hoe je leven verbetert na een scheiding blijken na enige tijd behoorlijk getemperd. Zeker als er niet echt is geprobeerd de relatie te redden. Voor mij is dit reden om echt goed stil te staan bij de vraag of je klaar bent om te scheiden en ook echt alle consequenties kunt aanvaarden.
Wat verandert er voor kinderen na een scheiding?
Voor kinderen verandert er veel na een scheiding. Alles wat ooit bekend, vertrouwd en vanzelfsprekend was, komt op losse schroeven te staan. Papa die niet meer elke avond een kusje brengt. Mama die niet meer meegaat op maandag naar turnen. En hoewel kinderen veerkrachtig en flexibel zijn en een grote bereidheid hebben om het jullie als ouders naar de zin te maken, heeft het weldegelijk impact. Zeker voor jongere kinderen is het idee dat de liefde stopt, beangstigend. Ze snappen het onderscheid tussen een liefdesrelatie als partners en de onvoorwaardelijke liefde van een ouder naar een kind nog niet.
Voor kinderen is een scheiding best heftig. Het vraagt veel van hun aanpassingsvermogen. Twee huizen, verdeelde zorgtaken, wennen in minimaal één nieuwe omgeving en huis. Al dan niet dicht bij de plek waar ze gewend zijn. Kunnen ze wel of niet blijven sporten vanuit de twee huizen die er dan zijn? Hoe ver wonen papa en mama bij elkaar vandaan? Zijn jullie als ouders allebei nog even betrokken bij de alledaagse dingen van jullie kinderen? En daarbij merken ze natuurlijk dat papa en mama anders zijn en anders doen dan toen jullie nog samen waren.
Er is geen goed of fout, wel een bewuste en weloverwogen keuze
Laatst deed ik een oefening waarin gevraagd werd aan volwassenen of ze blij waren dat hun ouders waren gescheiden. Hierop antwoordde een deel “Ja, voor mij was het een opluchting”. Een vervolgvraag was aan de volwassenen met nog steeds getrouwde ouders of ze blij ze waren dat hun ouders bij elkaar waren. Daar vond een deel van volwassenen het erg belastend dat hun ouders bij elkaar waren gebleven. Ze hadden als kind een zorgende of bemiddelende rol op zich genomen. De spanning en onvrede tussen hu ouders voelden ze continu. Het zal per kind en per situatie verschillen hoe een kind het besluit om wel of niet te scheiden wordt beleefd. Wat je als ouders kunt doen, is alle consequenties goed overdenken en geen overhaaste beslissing nemen.
Heb je twijfel over jullie relatie en of er nog verbetering mogelijk is, neem contact op.